با دیدی باز به تصمیم گیری های خود فکر کنید و با کمک روش های زیر تصمیمات بی نقصی بگیرید. شخصیت ما با تصمیماتی که از لحظه ی بیدار شدن تا خوابیدن می گیریم، تعریف می شود.
اگر بخواهیم از نوع تصمیمات خود صرفهنظر کنیم، باید یاد بگیریم که فارغ از هر نوع موقعیتی، هر گونه تعصب ناخودآگاه بالقوه را از تصمیماتمان پاک کنیم.
در ادامه ی مقاله، ما ۷ راهکار اصلی برای از بین بردن تعصبات در تصمیم گیری هایتان را به شما یاد می دهیم.
دشمن تعصبات شناختی خود را بشناسید و بر آنها غلبه کنید
شما باید از هر گونه تعصب خاصی آگاه باشید تا بهتر بتوانید بر آن ها غلبه کنید؛ اما تعصبات شناختی دقیقا چیست؟
دکتر تراویس برادبری گفته است: «داوری های ما غالباً نادرست است؛ زیرا مغز به سختی می تواند «تعصبات شناختی(تمایل به قضاوت غیر منطقی در یک الگوی ثابت) را اثبات کند».
تحقیقات بی شمار نشان داده است، این تعصبات افراد را وادار می کند تا تصمیم های ضعیف و غیر معقول بگیرند. علاوه بر این، تعصبات ناخودآگاه ما غالباً آنقدر قوی است که ما را در عملکردمان به سمتی سوق می دهد که با عقل، ارزش ها و عقاید ما مغایرت داشته باشد.
او ادامه می دهد : «آگاهی بهترین روش برای غلبه بر این تعصبات است؛ بنابراین دقت کنید که چه تاثیری بر شما می گذارد. و تنها بعد از درک انواع مختلف تعصبات شناختی که می توانند تفکر شما را تحریف کند، به این هدف دست پیدا خواهید کرد».
تعصبات شناختی مشترک
۱۰۴ نوع تعصب شناختی در افراد مختلف وجود دارد، ما نمی خواهیم تحت تاثیر قرارتان دهیم؛ تنها شما را با برخی از رایج ترین انواع سوگیری های شناختی آشنا می کنیم.
- اثر Dunning-Kruger
در این نوع سوگیری، شما باور دارید که هوش و مهارت هایتان چیزی بیش تر از آنچه است، می باشد و این توهم بیش از اندازه، نوعی خودبینی است و همین تعصب مانع از تشخیص محدودیت ها و نقاط ضعف شما می شود.
- تعصب تاییدی
زمانی که شما از اطلاعاتی که مطابق با عقاید شما هستند، طرفداری می کنید و به نوبه خود، از شواهدی که با عقاید شما مطابقت ندارند، صرف نظر می کنید؛ حتی اگر دقیق باشند.
در این تعصب به اولین اطلاعاتی که آموخته اید، تکیه می کنید. به طور مثال: بعضی از فروشندگان معمولاً هنگام فروش محصولات خود، از تکنیک قیمت بالا استفاده می کنند و همین امر باعث می شود هر آنچه در ادامه به مشتری خود پیشنهاد دهند، مقرون به صرفه تر باشد.
- تعصب خود خدمتی
در این نوع تعصب، زمانی که امور به خوبی پیش نمی رود، عوامل خارجی را مقصر می دانید؛ ولی وقتی شرایط مساعد است، به خودتان اعتبار می دهید.
- تعصب خوش بینی
یک میانبر ذهنی است که اعتقاد دارید که هر فکری که سریع به ذهن شما می رسد، تصمیم صحیحی است.
- الگو دسترس پذیری اکتشافی
یک میانبر ذهنی است که در آن اعتقاد دارید که هرچه سریع به ذهن شما می رسد تصمیم صحیحی است.
- تعصب مورد توجه
در این نوع تعصب زمانی فقط هنگام نادیده گرفتن دیگران، روی برخی موارد تمرکز می کنید.
به عنوان مثال، اگر در حال خرید وسیله نقلیه جدید هستید، فقط به ظاهر آن توجه می کنید و از امنیت آن غافل می شوید.
- تعصب شناختی بر رفتارهای جمعی
این تعصب زمانی است که نظر موافق خود با دیگران را بیش از اندازه ارزیابی کنید.
- تثبیت عملکردی
اگر لازم باشد ناخنتان را با چکش بچینید، اما چکش در اطرافتان نیست، چه می کنید؟ از آنجا که چکش ندارید، این کار را انجام نمی دهید؛ در عوض، اشیاء دیگری نیز وجود دارند که می توانید از آنها استفاده کنید. این مثالی از این نوع تعصب است.
- تأثیر اطلاعات غلط
اگر حافظه شما با هم تداخل داشته باشد، نحوه یادآوری وقایع گذشته را تغییر می دهد و به نوعی دیگر تعریف می کند.
۲. مکث!
HALT مخفف گرسنگی، عصبانیت، تنهایی و خستگی است و از آن برای بازیابی معتادان و افراد الکلی استفاده می شود. این کلمه به آنها یادآوری می کند که لحظه ای افیون یا الکل خود را رها کنند تا بتوانند به احساسشان پی ببرند. به نوبه خود، این یادآوری، می تواند به کنترل رفتار تکانشی کمک کند.
Zita Fontaine توضیح می دهد: «شما به مبارزه با اعتیاد نیازی ندارید یا در مرحله ترک نیستید تا بتوانید از مراقبت از خود و خود آگاهی برخوردار شوید؛ زیرا ما در ظاهر شیوه زندگیمان مستعد خرابکاری هستیم».
این یک تکنیک برای هر فردی که شما را ترغیب می کند، محسوب می شود.
لحظه ای مکث کنید و از خود بپرسید که چه احساسی دارید؛ اگر گرسنه ، عصبانی ، تنها یا خسته باشید، شما را نسبت به انجام رفتارهای مخرب آسیب پذیرتر و مستعدتر می کند.
۳. از چارچوب SPADE استفاده کنید.
در صورتی که تصمیم سختی گرفته اید، سعی کنید از ابزار SPADE استفاده کنید. «گوکول رجارام» این ابزار را ساخته است و در زمان وی در گوگل، فیس بوک و اکنون در Square استفاده می شود.
اکیداً توصیه می کنیم که ابزار جدید Rajaram را نصب کنید. در چنین شرایطی، خیلی دقیق تر عمل می کند:
- S برای تنظیم دقیق تقویم: با زدن دکمه «چه»، یک بازه زمانی را مشخص کنید و دکمه «چرا» را روشن نمایید.
- P برای افراد مختلف : اولین کاری که شما برای هر SPADE انجام می دهید، شناسایی افرادی است که باید با آن ها مشورت کرده یا آن ها را تأیید کنید و از همه مهم تر، فقط یک شخص مسئول انجام آن می باشد.
- A به عنوان تصمیم گیرنده : گزینه Alternative است، این یعنی شما مسئول یافتن گزینه های عملی و متنوع هستید. از همه مهم تر، باید ذینفعان و کسانی که ایده های خوبی دارند را به مشورت دعوت کنید.
- D برای تصمیم گیری ست: یعنی هنگامی که از دیگران بخواهید که از شما انتقاد کنند یا بهتان پیشنهاد دهند. همچنین، از آنها بخواهید که در حساس ترین لحظه، نظر دهند. Rajaram پیشنهاد می دهد که این وسیله را با استفاده از ابزارهای مانند: ایمیل ، متن یا Slack را نصب کنید. علاوه براین، می توانید از نظرسنجی افراد ناشناس نیز استفاده کنید.
- E برای توضیح: مرحله نهایی توضیح تصمیم از طریق جلسه مشورتی است. مراحل بعدی تصمیم نهایی را اتخاذ کنید.
۴. از تمایلات خود پیروی کنید.
اگر شما تصمیم بگیرید که در جهت مخالف آنچه که در ابتدا انتخاب کرده اید، پیش بروید، چه اتفاقی می افتد؟ در مورد مجله کسب و کار هاوارد یاHBR از توماس سی ردمن سؤال می شود و او این گونه پاسخ می دهد: «داده هایی که باید برای دفاع از دیدگاه مخالف جمع آوری کنید، با داده های پشتیبان تصمیم اصلی خود، مقایسه کنید. پس از آن، تصمیم خود را بر اساس مجموعه داده های بزرگتر مجددا ارزیابی کنید».
۵. با ارزشها را از بی فایده ها متمایز کنید.
چند سال قبل، هفته نامه اکونومیست لندن تحقیقی را انجام داد که در آن از مشترکین سؤال می شد که درباره سه برنامه زیر چه احساسی دارند:
- 59 دلار برای فقط اشتراک آنلاین.
- 125 دلار در سال فقط برای چاپ.
- 125 دلار در سال برای چاپ و اشتراک آنلاین.
حدود ۱۶ درصد از این افراد گزینه اول و ۸۴ درصد باقیمانده گزینه سوم را انتخاب کردند. کسی گزینه دوم را انتخاب نکرد؛ زیرا ترجیح می دادند که نسخه های چاپی و آنلاین را با همان قیمت دریافت کنند.
اما، بن واکر این گونه توضیح می دهد: «هنگامی که ناشر گزینه دوم را حذف کرد، ۶۸٪ این افراد، ارزانترین گزینه و تقاضا برای بسته کامل را انتخاب کردند. این باعث شد تا فروش ناشری که مورد علاقه آنها بود، کاهش یابد».
این اطلاعات چه چیزی را نشان داد؟ طبق گفته واکر، آمار نشان می دهد که اطلاعات نامربوط – در این حالت، بدبختانه گزینه بدیهی دوم- می تواند تأثیر زیادی بر تصمیم گیری ما بگذارد.
۶. به دنبال چندین دیدگاه باشید.
ساده ترین و مؤثرترین راهها برای حذف هرگونه تعصب در تصمیم گیری، درخواست مشاوره یا استفاده از بازخورد دیگران است. در حالت ایده آل، شما باید مانند اعضای خانواده، دوست، شریک تجاری یا مربی به کسانی که به آنها اعتماد دارید متوسل شوید. اینها افرادی هستند که انتقادهای صادقانه و سازنده ای ارائه می دهند، و ضمن اینکه برای دستیابی به دیدگاههای تازه به شما کمک می کنند، به نقاطی که شما آن ها را در نظر نمی گیرید، نیز اشاره می کنند.
۷. به گذشته فکر کنید.
زمان را برگزینید و در مورد رخدادهای مشابه گذشته تأمل کنید. چگونه این تصمیم را گرفتید؟ چه موانعی داشتید و چگونه بر آنها غلبه کردید؟ نتیجه چه بود و شما چه آموختید؟ پاسخ به این سؤالات می تواند شما را در تصمیم گیری درست راهنمایی کند. علاوه بر این، می توانید از این داده ها برای یافتن روشی مقرون به صرفه برای استخدام یا رسیدگی به سوالات خدمات مشتریانتان، بهره ببرید. استفاده از این داده ها، مشخص می کند که کدام فعالیت ها بیشترین میزان اثر بخشی را داشتند یا در بررسی عملکرد گذشته گروهتان به شما کمک می کنند.
این افراد به لطف یادگیری ماشینی، تجزیه و تحلیل ها می توانند در مورد چگونگی گذراندن وقت خود و برنامه ریزی رویدادهای مهم، پیشنهادی هوشمندانه ارائه دهند.